Özgül Öğrenme Güçlüğü Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır?
Günümüzde özgül öğrenme güçlüğü için, ülkemizde ve tüm dünyada kullanılmakta olan tanım ve tanı kriterleri tip bilimi tarafından geliştirilmiştir. Ayrıca birçok uluslararası eğitim ve disleksi platformları tarafından değişik tanımlamalar ve tanı kriterleri geliştirilmiştir.
Tüm dünya tarafından kabul edilen ve en yaygın tanı kriterleri DSM-5 kriterleri’dir. (Amerikan Psikiyatri Birliği, Mental ve Ruhsal Bozukluklar Tanısal Kitabı).
Özgül Öğrenme Güçlüğü – Disleksi ile ilgili diğer yazılarımıza göz atmak için https://www.sayginnlp.com/disleksi/ sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Diğer önemli tanı envanterleri, ICD-10 (Dünya Sağlık Örgütü, Hastalıkların Uluslararası Sınıflaması) ve ADA (Amerikan Disleksi Derneği) tarafından geliştirilenlerdir.
Özgül öğrenme güçlüğü, DSM-5 tanı kriterleri
- En az 6 ay süreyle aşağıdaki belirtilerden en az birinin olması
- Okumada zorlanma veya yanlış okuma
- Okuduğunu anlama güçlüğü
- Harf karıştırma veya yazma güçlüğü
- Yazılı anlatım güçlüğü
- Sayıları algılama ve hesaplama güçlüğü
- Matematiksel akıl yürütme ve problem çözme güçlükleri
- Okul becerilerinde ölçülerek gösterilen gerilik.
- 17 yaş üstü ise belgelenmiş öğrenme güçlüğü öyküsü
- Öğrenme güçlükleri okul yıllarında başlar ama tam olarak etkilenme olmayabilir.
- Öğrenme güçlüğünü açıklayacak bir neden olmamalı
Görme, işitme, ruhsal problem ve lisan ve eğitimi metodu yetersizliği olmamalıdır.
Sözel Olmayan Öğrenme Güçlüğü
Özgül Öğrenme Güçlüğü ‘den farklı olarak duygusal, sosyal ve davranışsal kazanımlarda zorlanmanın ön planda olduğu, akademik sorunların daha silik ve daha geç görüldüğü bir öğrenme bozukluğu grubu daha tanımlanıştır. Bu Öğrenme bozukluğuna “sözel olmayan öğrenme güçlüğü” denir.
Disleksi ve özgül öğrenme güçlüğü ile ilgili https://www.sayginnlp.com/disleksi-ozgul-ogrenme-guclugu-nedir/ yazımız da ilginizi çekebilir.
Sözel olmayan öğrenme güçlüğü 1970’li yılların başlarında tanımlanmıştır. Duygusal, sosyal, davranışsal ve akademik alanlarda güçlüklere yol açan nörogelişimsel bir bozukluktur. Ön planda duygusal ve sosyal sorunlar yaşanır, sonrasında ise akademik sorunlar eklenir.
Byron Rourke tarafından yapılan tanımlamada (Non-verbal Learning Diffuculty Syndrome, 1995), 3 zorlanma grubu saptanmıştır.
- Nöropsikolojik sorunlar
- Psikososyal sorunlar
- Akademik sorunlar
Sözel olmayan öğrenme güçlüğünde çocuklar, genellikle erken yaşta konuşmaya başlarlar. Kelime hazneleri zengindir. Zekâ düzeyleri normalin üstünde olup, okulun ilk yıllarında çok zorlanmazlar. Genellikle 3. sınıf sonrasında akademik sorunlar görülür.
Sözel olmayan öğrenme güçlüğünde sorun ağırlıklı olarak beynin ‘executive fonksiyonları’nda (yürütücü işlevler) olup, frontal ve parietal bölgelerin işlevleri ile ilişkilidir. Bu nedenle öğrenme sorunları 8-10 yaş civarında ortaya çıkar. Bu yaşlar anlamlandırma, soyut düşünme, kavramları öğrenme yaşlarıdır.
Genel özellikleri:
- İnce motor gelişim ve denge problemleri
- Görsel, uzaysal algı bozuklukları (mesafe ve boyut algısı bozuk)
- Erken konuşma, kelime haznesinin genişliği
- Sosyal ilişkilerde zorlanma
- Sözel olmayan iletişim güçlüğü
- Yeni durumlara uyum sağlama sorunları
- Kendini ifade güçlüğü
Disleksi ile ilgili profesyonel bir destek arıyorsanız https://www.sayginnlp.com/disleksi-egitimi/ içeriğimize göz atabilir ve bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Genellikle fark edilmesi güçtür. Sınıf öğretmeni, aile ve rehber öğretmen ve psikolog/psikiyatrist işbirliği ile tanı konur. Yine bireysel eğitim planlaması yapılmalı ve gerekli alanlarda çocuğa özel çalışmalar yapılmalıdır.