Not Alma Tekniğinin Önemi ve Püf Noktaları
Not alma, özellikle akademik hayatta öğrencilerin sıklıkla başvurdukları bir yöntemdir. Her şeyde olduğu gibi not almanın da kendi içerisinde önemli noktaları vardır. Not almanın püf noktalarına değinmeden önce not alma yerinin önemine değinelim.
Not Alma Yerinin Önemi
Taşıdığı amaca göre not alma yeri değişir. Derste öğretmenin sunduğu yazılı ve sözlü mesajlardan not alma söz konusu olduğunda, ilk akla gelen not alma yeri defterdir. İlk ve orta öğrenim süresince, öğrenciden, her derste alacağı notlar için ayrı defter kullanması istenir. Not almada kullanılan defterler dersin özelliğine göre, değişik renk ve boyutlarda bulunurlar. Belirtilen düzeylerdeki öğretimde, not için kullanılacak defterin özelliklerinin belirlenmesinde çoğunlukla öğretmen yönlendirici bir rol oynar.
Her ders için ayrı defter kullanma yerine, bütün dersler için not alma yoluyla toplanan bilgiler tek bir defterde yığıldığında (depolandığında), bu yığma çeşitli kullanım güçlükleri yaratır. Özellikle alınan notların konularına göre bütünleştirilmesindeki güçlükler nedeniyle, bu tip bir depolama kullanışlı değildir. Öte yandan raporlaştırılması gereken inceleme ve araştırma türündeki her çalışmanın bir “bilgi toplama” aşaması bulunur.
Bilgi toplama, hemen her durumda not almayı gerekli kılar. Toplanan bilgilerin depolanmasında, depo yani not alma yeri önemlidir. Çünkü ulaşılan bilgiyi kullanma olanağı vermeyen bir not alma yeri, ölü bir depo olmaktan öteye geçemez. Bu nedenle not alma yerinin, alınmış olan notlar arasında çeşitli ekleme ve çıkarmalarla iç düzenlemeler yapma olanağı vermesi gerekir. Böyle bir not alma yeri, toplanan bilgilerin çözümlenmesini ve bunlardan bütünleştirmeye gitmeyi kolaylaştırır.
Kartlara Not Alma Yöntemi
Rapor amacıyla hazırlanıp depolanacak bilgiler için en uygun yer, belirli ölçülerde hazırlanmış kartlardır. Bilgi kartları (fişler) kağıttan daha kalın olduğundan, bunlara alınan notlar kullanmada büyük kolaylık sağlarlar. Bilgi kartları, alınan notların “ileride” başka amaçlarla kullanılması için de uygun araçlardır. Karta not alma çalışmayı sistemleştirir.
Kartlara alınacak notlar için, alınan not özelliğine göre, kart ölçüleri değişir. Genellikle not almaya uygun ölçülerdeki kart boyutları 6×8, 12×18 ve 10×15 cm’dir. Ayrıca piyasadan bu amaç için
kullanılmak üzere, daha değişik ölçülerde kartları bulmak da olasıdır.
Not Almada Bloknot Yöntemi
Not almada kimi zaman çeşitli tipteki klasörler içinde saklanan bloknotlardan da yararlanıldığı olur. Özellikle ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerin, dar amaçlı incelemeleri için alacakları notlarda, çeşitli boyutlardaki bloknotlar yararlıdırlar.
Alınan Notlar Nasıl Saklanmalı?
Not alma kadar, alınan notların değerlendirilip saklanması da önemlidir. Not alma amaçlı bir iştir. Türlü kaynaklardan alınan notların, yeri geldikçe kullanılabilmesi gerekir. Belirli bir konuda yapılacak bir çalışmada (örneğin; ödev, rapor, konferans, sınavlara hazırlanma, vb. için) alınan notlardan yararlanmak, çok uzun sürede yapılabilecek bir hazırlığın kısa sürede gerçekleştirilebilmesini sağlar.
Alınan notlar gelişigüzel, belirli ölçüleri olmayan yaprak ya da kartlara yazılırsa bunları daha sonra korumak ve saklamak güç olur. Saklama alınan notların daha sonra gerekli olacağı düşüncesinden yola çıkarak ve ciddiyetle ele alınarak yapılmalıdır.
Gerçekte alınan notların saklanması, biraz da bunların nereye yazıldıkları ile ilgili bir konudur. Daha önce de açıklandığı gibi not alma işi belirli ölçüdeki kartlara yapılıyorsa bu kartlar için uygun ölçülerde belirli bir kutu (cep) hazırlanabilir. Çeşitli zamanlarda not alınan kartlar buraya konulur. Not alma işi klasörde saklanmak üzere belli ölçüdeki yapraklara yapılıyorsa klasör iyi bir saklama aracı olarak düşünülebilir.
ister klasörde ve isterse kutu içinde saklansın, değişik amaçlarla alınan notlar kendi aralarında bir sıraya sokulmayı gerektirirler. Yoksa belirli bir sıraya koymadan bu notlardan yararlanma olanağı kolayca sağlanamaz. Notları sıraya koyma, arandığında onlardan yararlanma kolaylığı sağlar.
Notları sıraya koymada her not için verilen başlıklardan yararlanılabilir. Başlıklar harf sırasına göre alfabetik olarak kendi aralarında sıraya konulabileceği gibi, birbirine benzer ve yakın başlıklı konular bir araya getirilerek bilgi konularına göre de bir sıralamaya gidilebilir. Konulara göre sıralama öteki yöntemlerden daha kullanışlıdır. Çünkü başlıkların harf sırasına göre alfabetik olarak yapıldığı sıralamada, birbirine yakın bilgilerin başlıklarındaki harf farklılıkları nedeniyle, aynı konudaki kartlar ayrı ayrı yerlere konulurlar ki, bu durum da pratikte kullanma güçlüğü yaratır,
Not Almanın Püf Noktaları Nelerdir?
- Başarılı bir öğrencilik yaşamı için not almanın önemi ve gerekliliği bilinmelidir. Çünkü not alma, öğrenilenlerin anımsanmasında önemli bir araçtır. Alınan notlar ödev ve rapor hazırlamada, sınavlara hazırlanmada başvurulacak en önemli kaynaklar arasında yer alırlar.
- Öğrencilerin nasıl ve hangi durumlarda not alabilecekleri konusunda yeterli bilgiye sahip olduklarını söylemek zordur. Oysa daha ilkokul döneminden başlayarak her öğrenci, derste kendine sunulan mesajı yeniden düzenleme yoluyla not alma becerisi geliştirmelidir.
- Not alma, öğrencide öteki yöntemlerden ayrı olarak onların pek azının verebileceği ölçüde bir sıra ve düzen yapabilme yeteneğinin gelişmesine yardım eder.
- Not almanın temel gereklerini kavramış bir öğrenci aynı zamanda duyduğu ya da okuduğu şeyi kapsamlı olarak yorumlama yeteneğini de elde eder.
- Temel olarak 4 tür not alma vardır. Bunlar, okunanlardan not alma, dinlenilenlerden not alma, gözlenenlerden not alma ve düşünülenlerden not almadır. Ayrıca not alma, alınış biçimine göre, “doğrudan aktarma” biçiminde not alma ve “dolaylı not alma” olarak da iki türdür.
Etkili öğrenme için not alma teknikleri konusunda kendinizi geliştirmeniz ciddi avantajlar sağlayabilir. Etkili öğrenmede not almanın önemi yazımıza göz atarak konu ile ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
Not Almanın Genel İlkeleri
- Not almanın genel ilkelerinden yararlanabilmek gerekir. Buna göre;
- Alınan notlar kısa olmalı, gereksiz ayrıntıdan kaçınılmalıdır.
- İyi not almanın konu hakkında ön bilgi gerektirdiği unutulmamalıdır.
- Anlatıcının özelliklerini bilmenin not almayı kolaylaştıracağı bilinmelidir.
- Tutulan notlar yanlış anlamaya olanak vermeyecek biçimde açık ve anlaşılır olmalıdır.
- Notlar belleğin yerini alıcı değil; onu uyarıcı nitelikte olmalıdır.
- Not almanın yoğun bir dikkat gerektirdiği unutulmamalıdır.
- Özel amaçlı doğrudan aktarmalar dışında öğrenci öğrendiklerini kendine mal ederek kendi sözcükleri ile yazmalıdır.
- Dinlenilenlerden not alırken dinleme etkin olmalı, anlaşılmayan her nokta öğretmene sorulmalı ve ancak konu öğrenildikten sonra akılda kalanlar nota yazılmalıdır.
- Alınan not artık yeniden bir kez daha yazılmamalı, bunun için not kalem kullanmak, notun önem derecesini belirlemeye yardımcı olur.
- Alınan notların altını renkli kalemle çizmek ya da yazarken renkli almada düzen ve temizliğe dikkat edilmelidir.
- Gerektiğinde şekil ve grafiklere de notta yer verilmelidir.
- Notta gerektiğinde kısaltılmış sözcükler kullanılabilmeli ve simgelerden yararlanılmalıdır.
Notları Değerlendirme ve Saklamanın Önemi
- Alınan notları gereğince değerlendirmeyi ve bunları saklamayı bilmek gerekir. Bunun için:
- Ödev hazırlıklarında, sınavlara hazırlanma sırasında, vb. amaçlarla yapılacak çalışmalarda daha önce alınan notlara başvurulmalıdır.
- Not alma işi belirli ölçülerdeki kağıt ya da kartlara yapılmalıdır.
- Kart ya da kağıda not alırken yazı alanı ölçülerine uyulmalıdır.
- Alınan her notun daha sonra kullanılacağı unutulmamalıdır.
- Alınan notlar başlık konularına göre kendi aralarında sınıflandırılmalıdır.
- Notların saklanmasında klasör ya da uygun ölçülerde hazırlanmış kutu (cep)lardan yararlanılmalıdır.