Liderlik Türleri ve Etkin Liderin Özellikleri Nelerdir?
Etkin liderler nasıl liderlik yapılacağını bilmek gibi bir yetenekle beraber doğmazlar. Daha çok, çevrelerindeki dünyada kendi kuruluşlarında ve ötesinde-olup bitenleri gözler ve kulak verirler, bilgiyi özümser ve deneyim kazanırlar. Demek ki etkin liderler belli durumlarda gereken liderlik niteliklerini edinme potansiyeline sahip kişilerdir. Çeşitli etkin lider türleri vardır. Bunların arasında karizmatik lider, dönüşümcü lider ve pragmatik liderleri sayabiliriz. Ancak bu nitelikler farklı zamanlarda ve çeşitli biçimlerde tek bir kişide de bir araya gelebilir.
Karizmatik Liderlik Nedir?
Karizmatik liderler parıltı yayarlar. Karizmatik lider insanları esinlendirme yeteneğine doğuştan sahip gibidir. Özellikle kriz zamanlarında insanlar, kapsayıcı bir vizyon sunması ve çözüm umutlarını tazelemesi için yüzlerini bu güçlü sese çevirirler. Böylesi bir lider insanlarına içinde bulundukları durumu net bir şekilde gösterebilir ve yine de gereksinim duydukları öz güveni hissetmelerini sağlar. İnsanlar sorunlarını bu tür bir liderin ellerine teslim ettiklerinde güven duyarlar.
Karizmatik Liderlerin Özellikleri Nelerdir?
Daha fazla öz güven, enerji, coşku ve sıra dışı davranış onları normun ötesine taşır. Karizmatik liderlerde genellikle şu özellikler görülür:
- Net, taze, yeni ve yaratıcı bir vizyon
- Kendini bu vizyona tamamen adama
- Bu vizyonu gerçekleştirmek için büyük fedakârlıklarda bulunma, kişisel riskler-finansal, profesyonel ve sosyal-üstlenme
- Takipçilerinde bir ivedilik duygusu oluşturma
- Takipçilerine mutlak güven (ve korku) aşılama
- Takipçilerini etkilemek için zorlayıcı emirler ya da demokratik mutabakat çağrıları yerine ikna gücünü kullanma.
Liderlik Becerileri ve Çeşitleri
Karizmatik lider en çok kriz durumlarında başarılı olur. Örneğin, Franklin Delano Roosevelt Amerika Birleşik Devletlerini Büyük Dünya Ekonomik Krizinden çıkaran ve ulusunu ikinci Dünya Savaşına hazırlayan karizmatik bir liderdi. Öte yandan, Adolf Hitler de yenik düşmüş ulusuna yeni bir vizyon ve güç kazandıran karizmatik bir liderdi. Demek ki karizmatik liderler büyük güç ve etki sahibi olabilirler, ama insanları iyiye mi, yoksa kötüye mi esinlendirdiklerini bu gücü nasıl kullandıkları belirler.
“Liderlik becerileri nasıl geliştirilir?” diye merak ediyorsanız bu konuda hazırlamış olduğumuz https://www.sayginnlp.com/liderlik-becerileri-nasil-edinilir-ve-gelistirilir/ yazımıza göz atmanızı öneriyoruz.
Zaten çoğu kuruluş da sürekli felaket halinde değildir. Büyük bir misyonu yerine getirmek için yüce bir vizyon erişilebilir olmayabilir ve esinlendirmenin değeri günlük adım adım ilerleme gereksinimi karşısında eriyip gidebilir. Demek ki karizmatik liderler her zaman en iyi lider tipi olmayabilir.
Karizmatik liderin “konuşma yeteneği” olması gerekir. Böylece çalışanlarını daha çok çaba göstermeye esinlendirebilir ve yatırımcıların, analizcilerin, hatta hep kuşkucu bakan basının bile güvenini kazanabilir.?
Dönüşümcü Liderlik Nedir?
Karizmatik liderlerin aksine, dönüşümcü liderler bir kuruluşu kişiliklerinin kuvvetiyle değil, insanlara seslenerek, onların güven ve saygılarını kazanarak biçimlendirir. Dönüşümcü liderler grup ya da ekiplerine büyük dikkat sarf ederek sonuçlara ulaşır.
Etkili Liderlik ve Yöneticilik Yapabilmek
Dönüşümcü Liderlerin Özellikleri
- Net ve çekici bir vizyon sunarlar
- Vizyonun sonuçlarının neden önemli olduğunu açıklarlar.
- Bu vizyonu gerçekleştirmek için aşamaları iyi tanımlanmış bir yol gösterirler.
- Vizyonlarını gerçekleştirmek için simgeler kullanırlar
- Öz güven, iyimserlik ve kararlılıkla hareket ederler
- Kuruluşun hedeflerine ulaşmak için insanları birer birey olarak değil, ekip halinde çalışmaya teşvik ederler
- İnsanlara bütünün yararına olacak iyi kararlar alma yetkisi verirler.
Dönüşümcü liderleri etkin kılan, vizyonlarını net ve tanımlanabilir bir hedefe dönüştürmeleri ve böylece ekiplerinin bu hedefe ulaşmak için gereken eylemleri belirleyebilmesidir. Dönüşümcü liderler insanlarına güvenir, gereksinim duydukları kaynakları sunar ve ilerlemeleri için onları cesaretlendirirler.
Etkili liderlik becerileri konusunda daha çok yazı okumak isterseniz https://www.sayginnlp.com/liderlik/ sayfamızı inceleyebilirsiniz.
Pragmatik Liderlik Nedir?
Pragmatik liderlerin en belirleyici özelliği insanlara değil, örgüte odaklanmalarıdır. Pragmatik liderler iş ortamının gerçeklikleriyle yüzleşir, ister iyi ister kötü, ister umut verici ister moral bozucu olsun, hakikate kulak verir ve anlar. Bu tür liderler etkindir.
Pragmatik Liderlerin Özellikleri
- Statükonun bir varyasyonu olarak kendini gösteren bir vizyonları vardır.
- İnsanlarını dikkatle dinlerler.
- Örgütün yararına gerçekçi kararlar verirler.
- Sayılara dayanarak yönetirler.
- İşlerin yürümesi için, doğru insanları doğru konumlara getirirler.
- Sorumlulukları güvenebileceği insanlara devrederler.
Pragmatik liderler diğer lider tipleri kadar göz alıcı ya da heyecan verici olmayabilir, ama görevin yerine getirilmesini sağlarlar. Pragmatik liderlerin en etkin olduğu durumlar kuruluşun zor bir dönemden geçtiği ya da iş ortamının ileriyi görmeyi zorlaştıracak kadar çalkantılı olduğu, kısa vadeli, tanıdık bir vizyonun gerektiği zamanlarda ortaya çıkar.
Karizmatik, Dönüşümcü, Pragmatik ve Etkin Liderlik Türleri
Etkin Liderlik Nedir?
Genelleme yapmak gerekirse, hem şimdi hem de gelecekte başarılı olan liderler olarak tanımlanabilirler. Kendisini yeniliğe kolay adapte edebilen ve gerektiğinde B ve C planlarını kolaylıkla devreye alabilme esnekliğine sahip olan liderlerdir.
Etkin Liderlerin Özellikleri
- Geleceğe odaklıdır. Bir vizyon oluşturur, bunu gruplarına açıklar ve ona bağlı kalırlar. Birim ya da örgütlerini daha geniş çerçeve içinde görmeyi başarır ve kısa vadeli görevleri uzun vadeli önceliklere göre düzenlerler.
- Belirsizlikten rahatsızlık duymaz. Hesaplanabilir risklere girmeye hazırdırlar, bir yere kadar kesinti ve çatışmalarla başa çıkabilirler ve yeni bilgiler ışığında kararlarını değiştirmekten çekinmezler.
- Sebatkardır. Engellere rağmen, hedef ya da vizyonlarını gerçekleştirmek için olumlu ve odaklı bir kararlılığı sürdürebilirler.
- Mükemmel iletişimcidir. Açık bir şekilde yazmayı, iyi dinlemeyi, başarılı toplantılar ve sunuşlar yapmayı, müzakere etmeyi ve topluluk önünde konuşmayı bilirler.
- Politik bakımdan zekidir. Örgütlerinde ki güç yapıları hakkında kuvvetli bir algı geliştirir ve en güçlü grupların meselelerine iyi kulak verirler, gereksinim duydukları destek ve kaynakların nerelerden sağlayabileceklerini bilirler.
- Sağduyuludur. Karmaşa ve karışıklığın ortasında soğukkanlı kalmayı bilirler.
- Kendini tanır. Kendi davranış biçimlerinin başkalarını nasıl etkilediğini bilecek kadar kendilerini iyi tanırlar.
- İnsanlara özen gösterir. Diğer insanların gereksinimleri, meseleleri ve profesyonel hedefleriyle ilgilenme yetenekleri vardır.
- Esprilidir. Durum öyle gerektirdiğinde, grupta oluşan gerilimi hafifletmek için araya biraz mizah katmayı bilirler.
İpucu: Yaratmak istediğiniz değişimi temsil edin-başkalarını cesaretlendirmeye çalıştığınız davranışları önce siz sergileyin.
Etkin lider olabilmek ve yöneticilik eğitimi ile ilgileniyorsanız https://www.sayginnlp.com/liderlik-egitimi/ içeriğimize göz atabilir ve isterseniz bizimle iletişime geçebilirsiniz.
