Koçluk ve Mentorluk Arasındaki Farklar Nelerdir?
Koçluk çalışmalarının diğer yöntemlerden farkını anlayabilmek için ilk olarak koçluğun çalışma alanlarına bakmak, yani onu doğru anlamak gerekir. Bu yazımızda size koçluk ve mentorluk arasındaki farklardan bahsedeceğiz. Farklara geçmeden önce ilk olarak koçluğu doğru tanımaya çalışalım.
Koçluk Nedir? Ne Değildir?
Bir profesyonel koçluk eğitimi almış bir koç, müşterileri ile ana odağı onların kendilerini daha iyi tanımaları, istedikleri ve mutlu oldukları bir yaşam meydana getirmeleri ve kendi yaşamlarının ustaları olmaları olan bir ortaklık kurduklarını ifade etmektedir.
Bizim ilişkimiz diğer benzer profesyonel ilişkilerden farklıdır. Biz ne yanıtlara sahip bir danışman, ne doğru bilgiler öğreten bir öğretmen, ne de danışanımızın psikolojik durumu ve sağlığı hakkında teşhiste bulunacak ve onu iyileştirecek bir terapistiz. Profesyonel koçluk ilişkimiz, bütün bu diğer ilişkilerden farklı olarak aynı yükseklikte ve aynı göz seviyesinde oturduğumuz eşit bir ilişki.
Çünkü biz, sizin için doğru yanıtların neler olduğunu bilemeyiz. Bunu ancak siz yapabilirsiniz. Biz bütün doğru yanıtlara sahip değiliz. Biz sadece doğru soruları soruyoruz, sizin kendi yanıtlarınızı bulmanızı sağlayacak, o zor ama önemli soruları. Koçluk profesyonelleri olarak bizler, sizin kendi yanıtlarınızı bulmak, kendi cevherinizi içinde saklı bulunduğu yerden çıkarmak için bazen içinizdeki, bazen de dışınızdaki dünyada kahramanca yolculuğunuzu yaparken yanınızda bulunabilecek ve size destek olabilecek kadar şanslı bir varlıklarız.
Koçluk süreci ile ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz bu konu ile ilgili hazırladığımız içeriğimize https://www.sayginnlp.com/kocluk-nedir-kocluk-sureci-nasildir/ sayfamızda bulabilirsiniz.
Danışanların Gözünden Koçlar
Yapılan bir anketin sonuçları, danışanların koçlarına pek çok rol biçtiklerini göstermektedir. Koçluk danışanlarının
- % 50.5i koçlarını mentor,
- % 46.7’si iş danışmanı,
- % 41’i öğretmen,
- % 30.5’i kendilerine angarya yükleyen biri,
- %29.5’i ruhsal rehberi olarak gördüklerini ifade etmişlerdir.
Koçluk ve Mentorluğu Tanımak
Koçluk ve mentorluk, söz konusu benzer kavramlar arasında en sık karışmış olanlarıdır. Aslında, onlar arasında net bir ayrım yapmak oldukça zordur.
Mentorluk Nedir?
Kişinin sahip olduğu tecrübe ile rehberlik etmesi ya da belirli bir uzmanlık alanında veya kariyer geliştirmede deneyimlerini paylaşması olarak tanımlanan. Mentorluk, insan gelişiminin en eski yöntemlerinden biridir. Yaklaşık 3500 yıllık terim olan mentor; ortaçağda “öğretmen-öğrenci” ilişkisine benzer şekilde kullanılırken, günümüzde ise akıl danışılabilecek bilge ve güvenilir kişi anlamına gelmektedir. Yüksek düzeyde bilgi ve tecrübeye sahip olan bir kişi ile daha düşük düzeyde bilgi ve tecrübeye sahip olan bir kişi veya ast ile üst arasında yaşanan bir ilişkidir. Bu ilişki anne baba ve çocuk, yaşlı deneyimli bir üst ile deneyimsiz genç bir ast arasındaki ilişkiye benzetilmektedir.
Koçluk, danışmanlık ve terapi kavramlarından da ayrılmaktadır. Bu konu hakkında hazırladığımız https://www.sayginnlp.com/kocluk-danismanlik-ve-terapi-arasindaki-farklar-nelerdir/ yazımıza mutlaka göz atın.
Koçlukla Mentorluk Farkları
Koçluğun amacı, kişinin yeteneklerini geliştirmek ve performansını artırmaktır. Mentorluğun amacı ise uzun vadeli kariyer gelişimidir. Koç kişiye özgür bir bakış açısı getirirken, mentor kariyer ve işle ilgili bilgi birikimi getirir.
Kurumlarda mentorluk uygulamasında, üst seviyelerde çalışan bir yönetici daha alt seviyelerdeki bir eleman ile şirketin kariyer planı, her iki tarafın beklentileri, ilgileri ve tecrübeleri göz önünde bulundurularak eşleştirilir. Bu yönetici eşleştiği kişiye şirket içindeki pozisyonu ve istekleri doğrultusunda yol göstericilik yapmaya başlar. Kişi, iş ortamında yaşadığı problemler, gelişim alanları, insan ilişkileri, iletişim becerileri ve kariyer çizgisi gibi pek çok konuyu mentoru ile paylaşılır.
Mentorun tecrübeleri ve bilgisi çerçevesinde, merkezi öğrenme olan, danışana destek olmak amaçlı ve uzun süreli bir dostluk ilişkisi başlar. Mentorluk teknikleri, genç elemanın performansını bir üst düzey yöneticiye dayandırdığı için bu durum, danışanın kendi potansiyelini yeteri kadar kullanamamasına neden olabilir. Koçlukta ise amaç; bireyin potansiyelini optimum düzeyde kullanmasını sağlamaktır.
Koçluk mu Yoksa Mentorluk mu?
Mentorluk ve koçluk insanın gelişmesine yardımcı olan iki farklı yaklaşımdır. Her ikisinde de farkındalık artırmak ve geliştirmek esastır. Mentorluk; yol göstermek ve yapılacaklar söylemek üzerine kuruludur. İş önceliklidir, işleri hızlandırır. Koçluk yaklaşımı ise; dinlemek ve sorular sormak üzerine kuruludur. İnsan önceliklidir, insanları geliştirir. Koç, kişinin kendi yolunu çizmesine yardımcı olur. Koçluğun özü üretici olmak ve çözüm seçeneklerini artırmaktır. Koçluk teknikleri zamanı ve enerjiyi en iyi biçimde kullanmayı öğrettiği için geleceğe dönük bir yatırımdır.
Koçluk eğitimi ilginizi çekiyorsa ve profesyonel koç olmak istiyorsanız eğitimlerimizi https://www.sayginnlp.com/kocluk-egitimleri/ sayfamızı mutlaka inceleyin.
Bazen koçluk uygulamaları yapmanın bazen de mentorluk yapmanın etkili olduğunu savunmakta ve belirli bir dengenin korumasında her zaman fayda vardır demektedir. Bir anne ya da baba sürekli bir koç ya da sürekli bir mentor olursa sıkıntı olur. Bir yönetici sürekli yol gösterici ya da sürekli sorular soran olursa da bu pratik hayatta sıkıntı yaratmaktadır.
Profesyonel koçlar, danışmanlar ya da eğitmenlerde dahi bir sentez gerekmektedir. Nitekim uluslararası koçluk standartlarında koçluk yapan sertifikalı koçların bile belirli bir miktar mentorluk yaptıklarını görebilirsiniz. Kritik soru hangi zamanda hangisi yapılmalı? Dışa dönük, konuşkan, daha atak kişilerin koçluk sürecinden daha fazla faydalandığını gördüm çünkü daha çok konuşmak ihtiyacındalar. Onlar konuştukça zaten kendileri netleşiyorlar. Anahtar bazı sorular fark yaratabiliyor.
Elbette bu durumun istisnaları var… İçe dönük, daha sakin yapılı, öncelikle içeriden düşünüp her zaman düşüncelerinin söylemeyenler mentorluktan keyif alıyorlar çünkü onlar duyduklarını kendi kafalarının içinde oynayarak, üzerinde düşüne düşüne netleştiriyorlar.