Kitap Okumak Çocuğa Ne Kazandırır?
Günümüz teknoloji çağında akıllı telefonlar, oyun konsolları, tabletler gibi teknolojik cihazlar çocukları kitaptan iyice uzaklaştı. Durum böyleyken çocuklara kitap okutabilmek son derece önemli bir hal aldı. Bu yazımızda sizinle kitap okumanın çocuğa kazandıracakları üzerinde duracağız.
Kitap, çocuğun zihinsel, duygusal, sosyal ve dil gelişiminde önemli bir uyaran ve eğitim aracıdır. Düşünen, fikir üreten, düşündüğünü ifade edebilen ve yanlış bilgi ile doğru bilgiyi ayırabilen fertlerin sayısının artması ligin çocukluk çağında kitap okuma alışkanlığının kazandırılması şarttır. Kitap okuyan çocuklar eğitim süreçlerinde anne babaların ve eğitimcilerin işlerini de kolaylaştırır. Okuma alışkanlığı olmayan çocuklar, başarılı olmada zorlanmaktadır.
Çocukların Kitap Okuması Neden Önemli?
Kitap okumayan nesillerin giderek düşünme fonksiyonu körelmekte, fikir üretme kabiliyetleri gerilemekte ve bu gençler, yetersiz olan kelime dağarcıklarıyla başarılı iletişim kurma özelliği kazanamamaktadır. Evrensel değer hükümlerinin kazandırılması, karakter ve kişilik gelişmesi, tarih ve kültür şuuru ancak okuyan, araştıran ve bilgiyi seven nesillerin yetiştirilmesiyle mümkündür. Pek çok şeyi anlatma imkanı bulunmayan eğitim sürecinde, çocuklarımızın kendilerini okuyarak yetiştirmeleri gerekmektedir. Maalesef televizyon seyrederek, bilgisayar oyunları oynayarak büyüyen çocuklarımız giderek okuma istidatlarını kaybetmekte ve okumanın sağladığı imkandan mahrum kalmaktadır.
Kitap okuma ile yükselecek zihinsel gelişme, anne karnında başlar. Anne karnındaki bebek 6. veya 7. aydan itibaren diş dünyayı işitebilir. Anne karnındaki bebeğe, huzur veren şeyler okunarak onun bu konudaki kabiliyetlerinin gelişmesi sağlanabilir. Kitap okuyan ve kitap okunan çocukların düşünceleri, diğer çocuklara göre daha zengindir. Düşünme, bilgi ile birlikte geliştiğinden çocuk bildiği kadar düşünebilir. Bilginin desteklemediği düşünceler sığ kalmaktadır. Okuma, çocuğun kelime haznesini artırmakta ve iletişim kabiliyetlerine müspet katkılarda bulunmaktadır. Kendisine kitap okunan çocukların dil gelişmesi sağlıklı olmaktadır. Kitap okuyan çocukların iletişim kapasiteleri artar.
Kitap; çocuklarda zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimi büyük ölçüde etkilemektedir. Bu sebeple çocuklarda kitap okuma sevgisini oluşturmak çok önemlidir. Çocuklarda kitap okuma arzusu, onlara kitap alarak okuyarak ve masal anlatarak uyandırılabilir. Okuyanların okumayanlara oranla daha başarılı olduklarını ve okumanın öneminin hayat boyu sürdüğünü herkes idrak edebilir.
Aile çevresinde kitaba ve okumaya yönelik olumlu ve teşvik edici tutumlar çocuğu kitap okumaya yönlendirecektir. Kitap sevgisi çocuk okula başlamadan önce başlar. Hatta bu eğitim 2 yaşından itibaren başlatılabilir.
Çocuğa Kitap Okuma Sevgisi Nasıl Kazandırılır?
- Anne-baba evde kitap okumalı ve çocuklar bunu görmeli.
- Kitap okumaya özel zaman ayrılmalı.
- Çocuğun bilgi kazanması ve bu bilgiyi kullanması teşvik edilmeli.
- Ev ortamında çocukların bilgi birikimi ciddiye alınmalı ve desteklenmeli.
- Çocuğun değer verdiği özel günlerinde ona kitap hediye edilmeli.
- Evde her çocuk için kendisine ait bir kütüphane hazırlanmalı ve kitap okuması mükafatlandırılmalı.
- Çocuğun okuduğu kitabı başkalarına anlatma imkanı sağlanmalı.
- Anne-baba kitaplardan edindikleri güzel bilgi ve değerleri çocuklar ile paylaşmalı.
- Büyük yazarların hayatlarından örnekler verilmeli, onlara hürmet artırılmalı.
- Televizyon ve bilgisayar karşısında geçirilen zamanlar düzenlenmeli, bu konuda aşırılığa izin verilmemeli.
- Günlük gazete, dergi ve süreli yayınlar takip edilerek çocukların merak hissi tahrik edilmeli ve onlara belli bir alışkanlık kazandırılmalı.
- Çocukların harçlıklarından kitaba para vermeleri teşvik edilmeli.
- Kitap evleri ve kitap fuarları gezilerek çocukların buralara ısınmalar sağlanmalı.
- Kitap okuma konusunda çocuklara baskı yapılmamalı.
- Küçük çocuklara kitaplardan sevebilecekleri bölümler okunmalı.
Kitap Okumanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
- Kitap okuyan çocukların eğitim süreci kolaylaşır.
- Çocuğun hayal gücünü genişletir.
- Çocuğun gelişmekte olan iç ve diş dünyasına olumlu katkıda bulunur.
- Çocuğu yavaş yavaş hayatın gerçeklerine hazırlamada yardımcı olur.
- Kelime hazinesini geliştirdiği için çocuğun duygu ve düşüncelerini ifade etmesine imkan sağlar.
- Kendi hayatı dışındaki çevreyi tanımasına, bilgisini artırarak var olan bilgisinin pekişmesine yardımcı olur.
- Çocuğun zihinsel, duygusal ve sosyal dil gelişimine katkıda bulunur.
- Çocuğun dinleme yeteneğini geliştirir.
- Çocukların öğrenme stillerinin gelişimine katkı sağlar.
- Birlikte kitap okuma çocukla anne-baba arasında iletişimin kurulmasına yardımcı olur.
- Çocuğa okuma sevgisini aşılar.
- Çocuk, kitaplardan insanları, hayvanları tanımayı ve sevmeyi öğrenir.
- Sevme, anlama, saygılı olma, hediye etme ve paylaşma gibi birçok kavramı öğrenir.
Eline bir kitap alıp uzun süre okumaktan sıkılan çocuk, saatlerce televizyon ve bilgisayar başında oturmaktan hiç şikayet etmez. Anne babasını bir kere olsun eline kitap alıp okurken görmeyen çocuklar, elbette “Televizyonun başından kalk da biraz kitap oku!” diyen sese aldırmaz. Ailelerin çocuklarını en az çizgi film ve bilgisayar oyunları kadar eğlenceli olan kitapların dünyasına çekebilmesi için yapması gereken bazı uygulamalar vardır. Önce çocuk kitap okumanın faydasına inanmalı ve ihtiyaç hissetmelidir.