Categories: Hitabet

İyi Bir Konuşmacının Beden Dili Nasıl Olmalı?

Etkili bir konuşma için doğru beden dili kullanımı son derece önemlidir. Bu yazımızda sizlere bir konuşmayı daha etkili hale getirebilmek için tavır, hareket, jest ve mimiklerin kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalardan bahsedeceğiz. Keyifli okumalar.

Doğru Beden Dili Kullanımını Önemseyin

İyi yapılan ve söylenen kelimelere uyan hareketler, konuşmanın kuvvet ve etkisini iki misli artırır. Çünkü bu, aynı zamanda gözü de büyüler. Beden dili, işaretle anlaşmanın temeli gibidir. İfade edilmek istenen fikir ve hisleri anlatmak için bazen kelimeden daha çok işe yarar.

Dinleyiciler konuşmacıyı sadece dinlemeyi değil, söylerken görmeyi de severler. Hiçbir dinleyici konuşma süresince gözünü yumamaz. Aksine dikkatli ve keskin bakışlarını konuşmacıya diker. Gerçek bir konuşmacı, az veya çok, söylediği fikirleri yansıtabilmeli, gösterebilmelidir. Sadece söylemekle kalmamalı aynı zamanda yaşamalıdır. Konuşmasını duymalı; ortaya koyduğu fikirlere ve kelimelere uygun tavır ve hareketlerle yaşatmalıdır. Kısacası beden dilini doğru kullanmak, bir konuşmacı sıfatıyla sizin gücünüzü ve değerinizi son derece artırır. Yaptığınız işin değerini yükseltir.

Uygun beden dili kullanımı demek, tekniğe hakim olmak demektir. Bu yazımızın amacı da sizin tekniğinizi düzeltmektir. Size “bir konuşmacı son derece az hareket yapar” diyenlerin ve diğer tanınmış konuşmacıların jestlerini eleştirenlerin sözlerine kulak asmayınız. Asında hareketler eleştiriye sebep olur. Fakat eleştiriden kaçmak sizin için esassa, o zaman zaten konuşmacı olmaya, söz söylemeye kalkmamalısınız.

Etkili bir konuşmada beden dilinin kullanımı kadar anlatım da önemlidir. Etkili bir konuşmacı olmak için anlatımınızı geliştirmek istiyorsanız sayginnlp.com/etkili-bir-konusmada-anlatim-nasil-yapilir/ yazımızı mutlaka okuyun.

Konuşmada jestleri kullanmaktan vazgeçmek, tamamen olumsuz bir harekettir. Bu, gücün, önemli bir unsurunu bir tarafa atmak gibidir. Esasen ne şekilde olursa olsun halkın önüne çıkmak, halkla ilişkiye geçmek bir eleştiri kapısı açmak demektir. Sizin gücünüz ne derece artarsa, sizin için yapılan eleştiriler de o kadar çok olacaktır.

Yüzlerce kimse meşhur konuşmacı “John Bright”in hareketlerine kusur bulmuşlar ve “Lloyd George”un jestlerini de eleştirmişlerdir. Fakat bütün bu kusur bulmalara ve eleştirilere rağmen her ikisi de bugün nesillerinin en büyük konuşmacıları olarak sayılmaktadırlar.

Tavır ve Hareketleriniz Doğal Olsun

Birçok ciddi kimse kürsüye çıkmadan önce hazırlanma jimnastiği yapmaktan çekinir. Kürsüye çıktıkları zaman da şaşırıp kalırlar. Bu bir hata değildir. Bu, eğitimden gelen bir çekingenliktir. Böyleleri, saflığı ve sadeliği, göze hoş görünen şatafatlı şeylere tercih ederler.

Yalnız şu var ki bu kişiler, iddialarını daha ileriye götürerek bütün tekniğin yapay ve yapmacık olduğunu söylüyor. Pek çok kimse de sanki sanatla beraber yaygın, açık, doğru olmak mümkün değilmiş gibi, kabalığı sanata tercih ediyorlar. Bütün bunlar genellikle bir gösterişten ve bir metot içerisinde tavır ve harekete çalışamayanların kuru iddialarından ibarettir. Çünkü halk; karşısında her konuda yükselmiş bir konuşmacıyı dinlemeye ve görmeye can atar.

Ve bu yalnız Fransızlara veya Amerikalılara özgü bir eğilim değildir. Son yüzyıl boyunca İngiltere’yi yönetenlerin çoğu gerçekte yalnız halk konuşmacısı olan kimselerdi. Şu halde görülüyor ki özellikle İngiltere’de beden diline karşı yapılan eleştiriler hiçbir zaman ciddiyetle ele alınmamıştır. Jest yapmak, tıpkı nefes almak, yürümek, şarkı veya söz söylemek kadar doğaldır ve herkes jest yapar, jesti kullanır.

El sıkmak veya şapka çıkarmak bir hareket değil midir? Yahut bir taksiyi veya otobüsü durdurmak için, yapılan işaret bir jest değil midir? Bir kitapta herhangi bir kelimeyi parmakla göstermek veya yolculuğa çıkan birine el sallamak bir jest değil midir?

Hitabeti güçlendirme yazımızı okuyarak konuşmacı olarak kendinizi geliştirmek ve hitabet yeteneğinizi güçlendirmek hakkında ip uçları edinebilirsiniz.

Ellerle, kollarla, omuzlarla, gözlerle, ağızla, başla, ayaklarla yapılan düzinelerce hareket vardır. Bunlar insan vücudunun genel dili gibidir. Bunlar en doğal hareketlerdir. Bununla birlikte; yapay olarak kendi zorlamamız ve isteğimizle vücudu bir taş veya odun gibi katılaştırmaktansa beden dilimize önem vermeyi daha ciddi ele almalıyız. Yaradılıştan doğan hareketleri saklamaya kendinizi zorlamayınız, aksine onları düzeltmeye çalışınız. Bütün vücudunuzla söz söyleyiniz. Beden dilini doğru kullanmak; ciddiyetin ve sanata eğilimli olmanın işaretidir.

Fikirlere Uygun Jest ve Mimik Kullanımı

Bir konuşmacının beden dili amaçsız, anlamsız ve makineleşmiş olmayıp, konuşmada anlatılmak istenen düşüncelere yol gösterici olmalıdır. Jestler kelimelerin yerini tutmamalı ve aynı zamanda kelimelerden ayrı ve bağımsız olmamalıdır.

Jest ve Mimiklerin Doğru Kullanımının Önemi

Beden dilinin doğru kullanımı kelimenin yol arkadaşı, rehberidir. Jestler kulağa ses aracılığıyla gelen kelimeleri göz önünde resme çevirir. Beden dilinin yani jest ve mimiklerin doğru kullanımı bir konuşmayı canlandırır, bir tablo haline koyar. Onun için bunlar söylenen sözlere uygun almalıdır. Amaçsız sallanan bir kol konuşmacının etkisini azaltır. Anlamsız yumruk sıkmak, boş yere kolun alt kısmını aşağı yukarı sallamak, elleriyle ceket yakasını kavramak, ellerini ovuşturmak, yahut sürekli sağ elin işaret parmağını tehdit eder gibi sallamak ya da kürsüye yumrukla vurmak, yukarıda söylediğimiz gibi bir konuşmayı mahveder.

Eğer hiddetli, korkutucu bir konudan bahsediyorsanız o zaman yumruğunuzu sıkınız. Eğer birini karşılama hareketi yapıyorsanız ellerinizi açınız. Hürmet ve saygıyla birisinden bahsediyorsanız sağ elinizi, başınız geçinceye kadar yükseğe kaldırınız. Alaylı konuşuyorsanız o zaman iki elinizi, avuçlarınız dışarıya gelmek şartıyla yüzünüze kadar yükseltiniz. Kısacası buna benzer, söylediğiniz kelimelere uygun hareketler yapınız.
Genelde el omuzdan yukarıya kalkmamalıdır. Ancak büyük hırsları anlatmak veya kuvvetli üzüntü ve kızgınlıkları duyurmak için baştan daha yukarıya kaldırılabilir.

Yuvarlak ve Düz Jestlerin Kullanımı

Eğer hoşa gitmek veya bir şey öğretmek için konuşuyorsanız jestleriniz; sevimli, ölçülü, yuvarlak ve yumuşak hatlı olmalı. Fakat jestler daima söylenen sözlerin hükmü altında, onlara uygun olmalıdır. Konuşmanız sırasında başka birinin hareketini taklit ediyorsanız o zaman bu kuralların dışına çıkmak mümkündür.

Bir çok konuşmacı topluluk önünde konuşma heyecanı yaşar. Topluluk önünde konuşma heyecanını yenmek yazımızı okuyarak heyecanınızı yenmek konusunda kendinizi geliştirebilirsiniz.

Anlamlı jestler, kısa ve sıradan konuşmalarda tavsiye edilmez. Ama uzun bir konuşmaya veya bunları ikna için söyleyecekseniz, yahut da dinleyicilere herhangi bir sorunda fikrinizi kabul ettirmeye karar vermişseniz o zaman jestleriniz sık sık ve kelimelerden daha ikna edici ve anlamlı olabilir.

Bu gibi hallerde jestler sert, ani dosdoğru, biçimsiz bile olsa yine göze batmaz. Jestler iki amaca hizmet eder: Ya konuşmayı anlatmaya veyahut da bir olayı ya da dinleyicileri harekete geçirmeye yarar. Eğer tasvir içinse yumuşak, yuvarlak, zarif olmalı. Yok kışkırtma ve galeyana getirme içinse düz, kuvvetli ve sert olmalıdır.

Ne Kadar Dinleyici, O Kadar Jest ve Mimik

Bir yönetim kurulu toplantısında veya bir salondaki toplantıda hiç jest yapmaya gerek yoktur. Konuşmaların tartışma ve konuşma derecesini geçmediği bütün küçük toplantılarda asla jest yapmamalı ve kürsü konuşmacılarına ait teknik bilgileri oralarda hiç kullanmamalı. Yönetim kurulu toplantısında önceden hazırlanmış bir konuşma okuyan adamın önemli bir konuşmacı olmadığını aslında herkes bilir. Buna karşılık jest yaparak diğer organların geçici onayını kazanmayacağı zaten kesindir.

Aile içerisinde kendisine yapmacık bir mevki ve tavır takınarak nutuk söylemeye kalkan adamı dinleyicileri pek o kadar sevmezler. Halbuki yapmacık tavır yerine biraz neşe, biraz mizah böyle hatalara düşmemize engel olur. Fakat asıl amacı coşturmak ve heyecana getirmek olan büyük bir toplantıda ne kadar jest yapmak mümkünse o kadar çok yapılabilir. Çünkü halk şekilden ve açıklayıcı şeylerden hoşlanır. Gücü, kesinliği, olayları sever. Heyecanın doruğa yükseldiği bir anda herhangi bir şeyi parçalayıp kırınız.

Halk sizi takdir eder. Fakat çekingen, cansız duran bir adam hiçbir zaman halk kitlesini kendisine çekemez ve böyle bir adam bunu denemeye bile kalkmamalıdır. Bir konuşmacı kendi fikrinin kuvvetiyle bizzat harekete geçtiğini gösteremezse, bu fikirler onun bizzat kendisini bile soğuk ve sakin bırakıyorsa nasıl olur da dinleyicilerini heyecanın doruklarına çıkarabileceğini umar?

Beden Diliniz Kişiliğinize Uygun Olsun

Siz kendi yaradılışınızı hiçbir zaman gözden ırak tutmamalısınız. Neyin size daha uygun olduğunu kendiliğinizden bulup çıkarabilmeniz gerekir. Eğer çok çabuk parlayan ve heyecanlanan bir yaradılışta iseniz küçük bir toplantıda konuşurken öncelikle bu heyecanınızı azaltmaya çalışmalısınız. Eğer hareketleriniz anlamsızsa bir toplantıda kollarınızı daha anlamlı olarak kullanmayı öğrenmelisiniz.

Genel kural olarak şunu söyleyelim ki kendi karakterinize ve yapınıza uygun davranmak, kendinizden başkası olmaya çalışmaktan daima iyidir. Kendi yaradılışınıza uygun olmayan bir tarzda söz söylemeye heves etmeyiniz. Çünkü siz eğer yumuşak bir adamsanız hiçbir zaman sert ve kuvvetli olamazsınız. Tıpkı kuvvetli ve sert bir adamsınız hiçbir zaman yumuşak olamayacağınız gibi. Zaten böyle olmayı da istememelisiniz. Onun için kendi yaradılışınız inceleyin. Yaradılışınızın inceliklerini bulun. Küçük bir dinleyici grupla denemeler yapın. Yeteneğinizin uygunluğu ile kendi kendinizi ilerletin. Kısacası jestleriniz şunlara bağladır: