Disleksi İle İlgili En Çok Merak Edilenler
Disleksi ya da özgül öğrenme güçlüğü günümüzde çok sık karşılaştığımız sorunlardan birisi. hal böyle olunca velilerin de bu konu ile ilgili kafası hayli karışık. Bu yazımızda en çok merak edilen sorulara cevaplar bulacağınız bir rehber hazırladık.
Özgül öğrenme güçlüğü ne demektir?
Özgül öğrenme güçlüğü zekası normal veya üstünde olan çocuklarda görülen öğrenme güçlüklerinin genel adıdır. Disleksi (okuma güçlüğü) Özgül öğrenme güçlüğü’nün bir alt grubudur. Diğer alt gruplar, disgrafi (yazma güçlüğü) ve diskalkuli (matematik öğrenme güçlüğü) ve dispraksi’dir (motor koordinasyon bozukluğu).
Bir Hastalık mıdır?
Disleksi bir hastalık değildir. Nörogelişimsel bir sorundur. Disleksi çocukların öğrenme ile ilişkili bazı beyin bölgelerindeki bağlantı yolları, ilişkileri normale göre farklıdır. Bu nedenle öğrenmenin değişik alanlarında güçlükler yaşarlar.
Bir Zeka Sorunu mudur?
Disleksi bir zekâ sorunu değildir. Disleksik çocuklar normal veya normalin üstü zekalıdır. Disleksi çocukların yüzde 30’u üstün zekalıdır. Disleksi, nöro gelişimsel bir sorundur, yani beynin bilişsel ve duygusal gelişimiyle ilişkilidir. Bilgileri kodlama, saklama ve geri çağırmakta gibi işlevlerde zorluk çekmeleridir. Bu nörolojik farklılık kişinin farklı düşünme ve öğrenmesine neden olur Başka deyişle disleksi, farklı bir öğrenme stilidir.
Disleksi Bir Zeka Sorunu Mu?
Kalıtsal mıdır?
Disleksi kalıtsal özellik gösteren bir bozukluktur. Ancak ailesel geçiş yüzde 100 değildir. Yani anne veya babada disleksi varsa çocukta da kesin disleksi olacak değildir, ancak olma olasılığı normale göre yüksektir. Yine kardeşlerden birinde disleksi varsa diğerinde kesin olacak diye bir kural yoktur, olma olasılığı yüksektir.
Disleksi hakkındaki diğer yazılarımızı okumak için https://www.sayginnlp.com/disleksi/ sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Okula Başlamadan Fark Edilebilir mi?
Evet, disleksi okul öncesi dönemde fark edilebilir. Genellikle ilk fark edilen lisan sorunlarındır. Geç konuşurlar, konuşurken sesleri karıştırırlar. Gece-gündūz, gelmek-gitmek gibi baz kavramlar karıştırabilirler. Motor becerilerde de gerilik fark edilebilir. Sakarlık, bisiklete binememe, ip atlayamama gibi.
Disleksi, Diskalkuli, Disgrafi Her Zaman Birlikte mi Görülür?
Hayır, bazen hepsi aynı anda görülebileceği, gibi bazen sadece birisi veya ikisi görülebilir. En sık görülme şekli disleksi-disgrafi-diskalkulinin 3’ünün birlikte görülmesidir (yaklaşık %40). Daha sonra disleksi ve disgrafi birlikteliği görülür (yaklaşık %o25). Alt grupların tek tek görülme olasılığı çok düşüktür (yaklaşık %5).
Disleksi – Disgrafi – Diskalkuli
Tedavisinde İlaç Kullanılır mı?
Özgül öğrenme güçlüğü (Disleksi)‘de direkt bir ilaç tedavisi yoktur. Çünkü disleksi bir hastalık değildir, Ancak eşlik edebilecek DEHB (dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu), anksiyete, depresyon gibi durumlarda bunların giderilmesi için ilaç kullanılabilir. Eşlik eden durumun varlığında bu eş tanının tedavisi öğrenme güçlüğünün düzelmesinde çok olumlu etki eder. İlaç kullanımının gerekli olup olmayacağı ile ilgili mutlaka doktorunuza başvurun.
Ne Kadar Zamanda Düzelir?
Kesin bir süre verilemez. Taninin erken konulması ve erken müdahale (erken destek eğitimine başlanması) daha çabuk düzelmeyi sağlar. Disleksik çocuklar uygun destek eğitimini aldıktan sonra, akademik olarak başarılı olup, akademisyen, genel müdür, araştırmacı, doktor, mühendis, sanatçı vb. olabilmeleri mümkündür.
DEHB ile Birlikte Görülür mü?
Evet, Özgül öğrenme güçlüğü ve Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu birlikteliğine sık rastlanır. Disleksik çocukların önemli bir kısmında Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu görülür. Bu oran değişik araştırmalarda yüzde 30 ila yüzde 60 olarak bildirilmiştir. Bu birliktelik, ÖÖG ve Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu ‘nın ortak genetik temellere bağlı gelişimsel bozukluk sonucu ortaya çıkmaları ile açıklanır. Birlikte Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu olması ve tedavi edilmemesi halinde akademik başarı olumsuz olarak etkilenir.
Disleksi ile ilgili profesyonel destek almak isterseniz https://www.sayginnlp.com/disleksi-egitimi/ sayfamızı inceleyebilir ve profesyonel eğitmenlerimizden bilgi almak için iletişime geçebilirsiniz.
Yabancı Dil Öğrenimine Engel mi?
Disleksik çocuklar yabancı dil öğrenmede zorlanrlar. Çok doğaldır ki okuma-yazma güçlüğü çeken çocukta ikinci bir dili öğrenmek akranlarına göre daha zordur. Ancak bu konuda uzman eğitimciler ile daha kolay yabancı dil öğrenilebilir.
Beyin Geliştirici Vitaminler Fayda Sağlar mı?
Dislekside, düzeltici etkisi bilimsel olarak kanıtlanmış, standart olarak kullanılan bir ilaç veya vitamin kullanımı yoktur. Ancak bazı vitaminler dikkat ve öğrenme performansını arttırabilecekleri için kullanılabilir.
Disleksi Tedavisinde Vitamin Takviyesi Gerekli mi?
Fakat bu vitamin ve ilaçlar yan etki oluşumu riski nedeniyle mutlaka bir hekim tavsiyesi-reçetesi ile kullanılmalıdır. Ülkemizde bu amaçla en sık kullanılan vitaminler D, E vitaminleri ve omega-3’tür. Hekim tavsiyesi ve kontrolü olmadan kullanımlarda önemli yan etkiler ve sağlık sorunları gelişebilir.
Güçlü Oldukları Yönleri Var mıdır?
Disleksi bireylerin çok başarılı olabildikleri alanlar vardır. Hayal güçleri zengindir, yaraticidırlar, genelleştirme ve bütüncül bakış yetenekleri gelişmiştir. Sanatın değişik alanlarında başarılı olabilirler. Genelleştirme ve bütüncül bakabilme yetenekleri nedeniyle borsa-finans-yatırım gibi ekonomi ilişkili meslekleri edinebilirler.
Öğrenme güçlüğü hakkında yayımladığımız diğer yazılarımız da ilginizi çekebilir. Diğer yazılarımız için https://www.sayginnlp.com/ogrenme-guclugu/ adresine bakabilirsiniz.
Sosyal ilişkiler ve iletişimde ve empati yapma yetenekleri güçlü olan disleksikler vardır. Halkla ilişkiler, insan kaynakları gibi alanlarda başarılıdırlar. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar, küçük yaşlardan itibaren zorluklarla mücadele etmek zorunda kaldıkları için, mücadele etme ve alternatif çözümler üretme becerileri gelişmiştir. Bu özellik onlara birçok alanda başarılı olma şansı verebilmektedir.
Disleksi ve Dikkat Eksikliği Birlikte Görülür mü?
Bu Bir Tür Dil Sorunu mudur?
Özgül öğrenme güçlüğü tek başına bir dil (lisan) bozukluğu değildir. İngiltere Disleksi Derneği’nin (British Dyslexia Association) tanımına göre disleksi, okuma-yazma ve dil ile ilişkili becerileri etkileyen bir öğrenme güçlüğüdür. Ancak, OÖG, dil ve konuşmaya dair birtakım sorunların olduğu disleksi, disgrafi, diskalkuli, dispraksi gibi diğer bozuklukların da eşlik ettiği çok bileşenli bir öğrenme güçlüğü tablosudur.
Okuma Geni Diye Bir Şey Var mı?
Okuma-yazma ile ilgili “okuma geni” diye bir şey yoktur. Özgül öğrenme güçlüğü genetik ve çevresel etkenlerle ortaya çıkar. Özgül öğrenme güçlüğü ile ilişkili bazı genler tespit edilmiştir. Bu genlerden en bilinenleri ROBO1, DCDC2, DYX1 ve DYX8 genleridir.
Belli Bir Yaştan Sonra Kendiliğinden Geçen Bir Durum mu?
Disleksi kendi kendine düzelen bir durum değildir. Uygun tedavi ve eğitim, varsa eşlik eden hastalıkların tedavisi yapılmalıdır. Bireysel eğitim ve gerekli olması halinde uygun terapi ve tedavi destekleri verilmezse disleksik belirtiler ömür boyu aynı düzeyde seyreder. ilerleyen yaşla birlikte performans gerektiren alanlar çoğalıp şekil değiştireceği için başka zorluklar da tabloya eklenecektir.
