Dikkat Eksikliği Nedir?

“Çocuğunuzda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu var!” Bu cümleyi bir uzmandan ilk kez duyduğunuz andan itibaren aklınızdan pek çok soru geçmiş olmalı :

• Büyüdükçe geçer mi?
• Hangi tedaviler uygulanacak ?
• İlaçtan başka çözüm yok mu?
• Ve buna benzer çok sayıda soru.

İyi haber ise DEHB’nin doğru tedavi ve uygun yaklaşımlarla tamamen kontrol altına alınabilen bir rahatsızlık olduğudur.
Bir anne baba için belki de en zor şeylerden birisi çocuğunda herhangi bir sorun olduğunu kabul edebilmektir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), dikkatin kolayca dağılması, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik (aklına geleni hemen yapma, sonucu düşünmeden hareket etme) belirtilerinin, kişinin hayatında en az bir alanı negatif etkileyecek boyutta olmasıyla kendini gösteren bir bozukluktur.

Dikkat eksikliği, hareketlilik yada dürtüsellik hepimizde zaman zaman görülebilir. Ancak bu tanıyı alan kişilerde bu belirtiler çok daha sık, daha şiddetli ve yaşamı etkileyecek boyuttadır. Bu sebeple dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), kişinin aile hayatından sosyal ilişkilerine, okul başarısında kendine güven ve benlik saygısına kadar çok çeşitli alanda olumsuz etkileri olan önemli bozukluktur.

Anne babaların dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocukları hakkında en sık dile getirdikleri yakınmalar şunlar oluyor : bizi duymuyor, söylediklerimizi yapmıyor ya da defalarca söyledikten, bağırdıktan sonra yapıyor, günlük basit işlerini yapmıyor çok ısrarcı, dediğini yaptırana kadar uğraşıyor.”

Öğretmenler ise bu çocukları şu cümleler ile bahseder:

• “Dersi dinlemiyor, sürekli etrafı ile ilgili yada hayal kuruyor”
• “Başladığı işi bitirmiyor”
• “ Sınavlarda dikkatsizce hatalar yapıyor”
• “ Soruları sonuna kadar okumadan cevaplıyor”
• “Ödev başında çok yavaş, 10 dakikalık işi 3-4 saatte bitiremiyor .”

Dikkat Eksikliği Yaşamı Nasıl Etkiler?

Dikkat eksikliğinin 9 temel belirtisi vardır. Aşağıda bu 9 belirti ve her birinin yaşamda ne gibi sorunlara neden olduğuna ilişkin örnekler verilmiştir.

Bir belirtinin kişi de var olduğunu düşünmemiz için söz edilen örneklerin tümünün olması olması gerekmez. Örneklerden birkaçının gözlemleniyor olması o belirtinin var olduğunu kabul etmemiz için yeterlidir. Dikkat eksikliği belirtileri ile ilgili daha detaylı bilgi için DEHB Belirtileri Nelerdir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Dikkat Eksikliği Belirtileri

1. Belirli bir işe dikkatini vermekte zorlanır ya da okulda, ödevlerinde dikkatsizce hatalar yapar.
2. Görevler ve oyunlar sırasında dikkatini sürdürmekte zorlanır.
3. Kendisiyle konuşulurken dinlemiyormuş gibi görünür.
4. Okulda ya da evde verilen görevlerle ilgili yönergeleri takip edemez ve başladığı işi bitiremez.
5. Görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanır.
6. Uzun süreli zihinsel çaba gerektiren işleri yapmaktan kaçınır, sevmez yada yapmak istemez (ev ödevi, okul etkinlikleri vb.)
7. Etkinlikler için gereken eşyalarını kaybeder.
8. Çevresindeki uyaranlarla dikkati kolayca dağılır.
9. Günlük etkinliklerde unutkandır.

Yukarıda tanımlanan 9 belirtinin evde ve okulda ne sıklıkta yaşandığı bilgisi anne baba ve öğretmenden öğrenilir. “Dikkat eksikliği nedir?” sorusuna doğru cevabı verebilmek için bu dokuz belirtinin en az altının, en az 6 aydır, birden fazla ortamda, sık yada çok sık görülüyor olması ve çocuğun yaşamında en az bir alanı olumsuz etkiliyor olması durumunda dikkat eksikliği düşünülür.

Bu yazımızda dikkat eksikliği ve belirtileri ile ilgili açıklayıcı bilgilere yer vermeye çalıştık. Eğer çocuğunuzda dikkat eksikliği var ise ve ona yardımcı olacak, günlük hayat ve akademik hayatı içerisinde işini kolaylaştıracak ek destek programları arıyorsanız Dikkat Eksikliği ve Odaklanma Eğitimi yazımızı okuyabilirsiniz.